Romansirane biografije možete kupovati na kilo. Dobre su za čitaoce, daju im utisak da čitaju ozbiljnije knjige, da se obrazuju, šire horizonte i bivaju bolji ljudi, a da ne moraju da trpe sve te istorijske gluposti, kao što su konteksti i originalni dokumenti.
S druge strane napisati biografiju nepostojeće osobe, daje priliku autoru da više nego obično pozajmljuje iz svog života, kao i da koristi trope akademskog pisanja na zanimljive načine. Ovo su neke od takvih “biografija” vrednih čitanja.
The Real Life of Sebastian Knight – Vladimir Nabokov
Ovo je prva knjiga koju je Nabokov napisao na engleskom, dok je još bio u Parizu i živeo u relativno teškim uslovima. Predstavlja beleške za biografiju fiktivnog engleskog pisca ruskog porekla, Sebastijana Najta, koju piše njegov polubrat V. Građa za biografiju uključuje intervjue sa prijateljima, ljubavnicama kao i brojne izvode iz Najtovih knjiga. Period sovjetske revolucije, kao i odrastanje braće u vreme Romanovih u velikoj meri je zasnovano na životu samog Nabokova, a roman obiluje brojnim literarnim aluzijama na autore koji su Nabokovu bili važni.
Kiss and Tell – Alain de Botton
Ovaj eksperimentalni roman, teži da dekonstruiše sam žanr autobiografije,tako što za svoj predmet uzima osobu lišenu bilo kakvih izuzetnih, pa čak i zanimljivih kvaliteta. Isabel Jane Rogers je mlada službenica iz Londona i njen život se analizira sa istom pretencioznošću sa kojom bi se analizirala osoba od značaja- tu su fotografije iz mladosti, upitnici, mišljenja psihologa i indeks događaja, koji sadrži unose kao što je “odlazak kod zubara” i “ prvi poljubac”. Srpski čitalac će odmah pronaći paralelu sa Enciklopedijom mrtvih Danila Kiša i ovo poređenje je opravdano- s tim što Kiš završava naglašavajući uzbudljivu (gotovo magičnu) prirodu svakodnevnog života de Botton ostaje u domenu satire.
Nat Tate – William Boyd
Nat Tate je nepostojeći ekspresionistički slikar, koji je uništio 99 posto svojih radova u nastupu ludila. Biografski podaci deluju sasvim ozbiljno, odnosno sličan umetnik je zaista mogao postojati u vreme beat pokreta (siromašno njujorško detinjstvo, droge, inspirativno putovanje u Evropu i slično). Knjiga je započela kao serija članaka i imala je izuzetno vešt marketing, pa su se ubrzo pojavili brojni stručnjaci za nepostojećeg autora, od kojih je nekoliko tvrdilo da poseduje retke spašene slike Nata Tatea . William Boyd , koji je u stalnom ratu sa njujorškom intelektualnom elitom je nalazio da je cela stvar urnebesno smešna.
The Big Music -Kirsty Gunn
Verovatno najneobičnija knjiga na našoj listi, zasniva se na “nedavno otkrivenim dokumentima” o životu škotskog kompozitora i svirača gajdi Johna Sutherlanda. Dokumenti, osim pisama i dnevnika sadrže i notne zapise. Za razliku od ostalih ,cilj ove “biografije” nije da parodira žanr, već s samo koristi njime. Autorka je bila inspirisana manje poznatim romanom Virdžinije Vulf “Talasi”, koji se zasniva na Betovenovoj muzici. Slično tome Gunn roman konstruiše kao tradicionalnu škotsku muzičku numeru i ozbiljno istražuje odnos umetnika prema inspiraciji, pogotovo prema njenoj nestalnoj prirodi.
DooDaaa: The Balletic Art of Gavin Twinge – Ralph Steadman
Biografija Gavin Twinge, napisana je kao “gonzo novinski član”, autor slučajno sreće predmet svoje knjige u alternativnoj knjižari i od tada prenosi dešavanja u alternativnoj londonskoj umetničkoj sceni, najčešće u prvom licu i sa otvorenim oduševljenjem. Imitiranje stila Hantera Tompsona, brzo postaje zamorno i Steadman ne uspeva da postigne adrenalinski efekat koji je planirao .S druge strane tu su brojne aluzije na umetnike koji su zaista postojali i ovo intimno poznavanje kontra kulture je verovatno najbolji aspekt ovog neobičnog književnog eksperimenta.
Piše: Jan Kanja
